Niğde 20°C
Hafif Yağmurlu
Niğde
20°C
Hafif Yağmurlu
Cts
19°C
Paz
21°C
Pts
25°C
Sal
27°C
Halkımızı Sanatla Buluşturmalıyız
Bu haftaki röportaj konuğumuz Ebru sanatını Niğde’ye sevdiren Niğde’nin devlet sanatçısı Meral Bıyık. Fatma Tan’ın Meral Bıyık’la ebru sanatı üzerine yaptığı o röportaj…
F. Tan: Meral Bıyık kimdir kendinizden biraz bahseder misiniz?
M. Bıyık: Elbette teşekkür ederim. Kırıkkale doğumluyum. Aslen Sivaslıyım Babam Başkomser emeklisi ama 2016 yılında babam vefat etti. Acı dayanılmaz Baba demek güç koca bir dağ demek yokluğu her zaman her an belli oluyor. İnsanın burnunun direği sızlar mı evet sızlıyor. Tarif edilmeyen bir acı. Annem ev hanımı sırdaşımdır. Üç kız kardeşiz ablam emniyet emeklisi kardeşim öğretmen. Ben de Niğde’den evlendim ve kısa bir evlilikten sonra ayrıldım. Bir oğlum var diş hekimi oldu. Benim kolum kanadım ömrüm. İyi ki anne olmuşum evlat nur derlerdi çok doğruymuş. Babamın mesleğinden dolayı çok il de bulunduk. Niğde’ye 1984 yılında ortaokuldayken geldik. O zamandan beri bu kadim şehirde gençliğim, okul hayatım ve yaşantımı sürdürüyorum. Niğdemizin devlet sanatçısı olmakta bana kısmet oldu.
F. Tan: Ebru sanatıyla ilk nerede ve nasıl karşılaştınız? Bu sanata yönlenmeye nasıl karar verdiniz?
M. Bıyık: Ebru sanatını ilk lisede tanıştım. Resim dersinde öğretmenimizin ebru sanatını anlatması beni çok etkiledi. Ebruyu hiç görmemiştim merakımı gidermek için İnternette çok araştırma yaptım. Araştırdıkça içime işledi, hani kanıma girdi derler ya aynen öyle oldu. Sanki kendimi Ebru sanatıyla bir bütünmüş gibi hissettim. Geçmişte yaşayan ebru üstatların mücadelesi, bu sanata verdikleri özverileri mükemmeldi. Bilgi topladıkça sanki o dönemde yaşıyormuşum gibi hissettim. Üstatlarımızın mücadeleleri bugüne kadar süre geldi bende sanata ve gençlerimize bir katkım olsun istedim. Unutulmaya yüz tutmuş sanatımızın gündemde kalmasını kendime bir borç gördüm ve Ebru sanatına başlamaya karar verdim. Kültür Müdürlüğünde Kültür Bakanlığı iş birliği ile bir ebru kursunun açıldığını duydum. Hemen kayıt yapıp eğitim aldım. Kursdan sonra çok hocalarla görüştüm Düzce’de İbrahim Sami Özen hocamızın yardımlarıyla sanatı ilerletmeye karar verdim. Yaklaşık dört yıl sonra İbrahim hocam bana icazet vermeyi uygun gördü. Beni layık gördüğü için çok sevinmiştim. İcazetimi aldıktan sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devlet sanatçılığı içim başvuruda bulundum belli bir aşamalardan sonra 2014 yılın da Niğdemizin Ebru Devlet Sanatçısı oldum. Bu ara da çok sayıda kurs verip çok öğrenci yetiştirdim. Amacım gençlere örnek olmak onlara bir ışık tutmaktı. En sonunda sanata gönül verenlerle birlik olup 2015 yılında Niğde Kültür ve Sanat Derneğimizi kurduk. Derneğimiz sadece ebru sanat üzerine değil tiyatrolar, konserler, ebruda dâhil olmak üzere farklı sergiler açmayı hedefledik ve yaptık. İnşallah bu istikrarımız hep devam edecek. Amacımız topluma sosyal yönden destek olmak gençlerimizi sanata aşılamaktır.
F. Tan: Ebru sanatının sizde hissettirdiği duygu nedir?
M. Bıyık: Ebru sanatına Aşığım.
F. Tan: Ebru sanatının normal hayata bir yansıması oluyor mu? Biz sizi naif biri olarak tanıyoruz. Bu naiflikte ebru sanatının da etkisi var mı?
M. Bıyık: Ebru sanatı ruhu dinlendirir. Öz güveni artırır. Psikolojik tedavi etme amaçlıdır. Ömer Halisdemir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin Toplum Ruh Sağlığı Merkezi’nde psikiyatri hastalarına terapi amaçlı eğitim veriyorum. Bu eğitindeki amacım sanatla beyinlerindeki düşüncelerini dağıtıp mutlu olmalarını sağlamak. Sanat terapisinin sonucunda da buradaki bireylerden iyi netice alıyorum. Hatta derneğimiz bünyesinde açtığımız her kurs ille de psikiyatri sorunu olan gelsin amaçlı değildir. Tüm insanlar Ebru sanatı ve diğer sanatsal aktiviteler ruhu dinlendirir. Ebru suyuna atılan bir damla boyaya desen vermek bir daha bulamayacağın bir mutluluktur.
F. Tan: Niğde’de ebru sanatı hak ettiği ilgiyi görüyor mu? Türkiye genelindeki popülaritesi nedir?
M. Bıyık: Niğdemizde ebru sanatının sadece resim derslerinde anlatılması yeterli değildir. Geçmişimize ait olan bu sanatımıza sahip çıkıp gün yüzüne getirmemde bana destek olanlar oldu. Millet vekillerimiz, valimiz, belediye başkalarımız, kültür müdürümüzün ve halkımızın sanata olan sevgisi ve ilgisi Niğde özelinde çok anlamlı ve değerli benim için. Halkımızın her zaman istekli olması benim durmadan kurs açmama teşvik oluyor çünkü yaptığım emeğin boşa gitmediğini görüyorum. Türkiye genelinde ebru sanatı hak ettiği değeri buldu. Birde UNESCO Ebru sanatını koruma altına aldıktan sonra tüm ebru sanatçılarımız emeğinin boşa çıkmadığını gördü. Buda sevindirici bir gelişmedir.
F. Tan: Niğde Kültür ve Sanat Derneği başkanısınız. Derneğinizin çalışmalarından da bize kısaca bahseder misiniz?
M. Bıyık: Derneğimiz 2015 yılında kuruldu. Loğumuzun içeriği zemin ebru sağ ve sol yanlarda lale (Niğde Toros dağlardaki ters laleler düşünüldü.) Niğde eski kilim motifi eli belinde motifi ortaya konup baş olarak Alaaddin Camii’nde kuşluk vaktinde çıkan kızın silueti kondu. Bu logoda Niğde folklorundan bir görüntü oluştu. En son olarakta rengimiz kırmızı mavi Niğde sporun renkleri kullanıldı. Logo üzerinden Niğdemizden bahsettik. Derneğimizi yaş, meslek gözetmeden herkesin üye olabileceği bir dernek olarak kurduk. Amacımız Niğde’de sanata destek olmak, küçükten büyüğe sanatı ve sanatın insana sunduğu duyguları aşılamaktır. Derneğimizi kurulduğu günden bu yana Niğde’de sanat ve halk müziği konserleri, çeşitli sergiler, farklı kurslar, tiyatro gösterimleri sunduk. Bundan sonrada üzerimize ne düşerse her zaman sanat için varız. Hazırladığımız iki projemiz Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca onaylandı. Bunun yanında İçişleri Bakanlığı için hazırladığımız iki projemiz de onay aldı. Niğde Sakatlar Derneği ve Altı Nokta Körler Derneği ile ortak projeler yaptık. ÇİMSA fabrikası çalışanlarına ebru kursu verdim. Bu kurs sonucunda açılan sergi gelirinden Sakatlar Derneğine dört akülü bir manüel özürlü arabası aldık. Ayrıca Altı Nokta Körler Derneğine altı adet laptop alıp bağışta bulunduk. Şehitler Haftası’nda Şehit Aileleri Derneği yararına sergi açıp burada kırk adet Ebru tablosunu sergiledik ve sergi sonucunda elde edilen geliri Şehit Aileleri Derneği’ne bağışta bulunduk.
F. Tan: Sanat herkes için bir şifa kaynağı mıdır? Ne dersiniz?
M. Bıyık: Evet sanat herkes için bir şifadır. Tamamen ruhu dinlendirir huzur verir. Beyni rahatlatır. İnsan herhangi bir sanatla uğraştığı zaman tüm dert ve sıkıntılarından uzaklaşır sanat yaparken kendini dinlemez sanatına yoğunlaşır. Sanat gerçek bir terapidir.
F. Tan: Ebru sanatında lale çok kullanılan bir motif bunun özel bir nedeni var mı?
M. Bıyık: Lale Allah’ı (C.C) simgeler. Tektir dik durmaktır. Öz güvendir, güçtür.
F. Tan: Kültür ve Turizm Bakanlığı Ebru Sanatçısı unvanını alan Niğde’deki tek ebru sanatçısısınız bu durum size neler hissettiriyor?
M. Bıyık: Gençlere örnek olduğuma ve onlara ışık saçıp yol gösterdiğime seviniyorum.
F. Tan: Niğdeli kahraman Piyade Astsubay Kıdemli Başçavuş Ömer Halisdemir’in portresini ebru sanatıyla buluşturdunuz? Bu deneyiminizi bizimle paylaşır mısınız?
M. Bıyık: Ömer Halisdemir şehidimiz gururumuzdur. Benim için çok anlamlı ve anlatırken sesim titreyerek nutkum durarak yapmaya çalıştığım bir eserdir. Şehidimizin resmini yaparken ellerim titredi hem resmi yaptım hem ağladım. Mekanı cennet olsun Allah’ım ailesine ve yakınlarına sabır versin.
F. Tan: Ebru sanatını sizinle birlikte daha önceleri Ankara’da gerçekleştirilen Niğde Günleri tanıtımlarında birkaç kez benimde deneyimleme şansım oldu. Çok keyifli bir sanat ben çok eğlenmiştim. Siz bu sanatı bu tür etkinliklerde özellikle gençlere ve çocuklara da denettiriyorsunuz nasıl tepkiler alıyorsunuz?
M. Bıyık: Fatma Hanım Niğde günlerinde sizin yanımda olmanıza destek vermenize ayrıca teşekkür ederim. Evet özellikle gençlere ve çocuklara denemeleri için izin veriyorum ki hayatlarında engel olmadan sanata yaklaşabilsinler. Su ve boyayla temas etmelerini o mutluluğu ve huzuru yaşayıp hayatlarına ebru sanatını yerleştirmelerine vesile olmaya çalışıyorum. Böylece ebru sanatıyla tanışmış oluyorlar. Yüzlerindeki mutluluk gözlerindeki sevinç pırıltısı gerçekten görmeye değer. Özellikle çocuklar ve gençler suyun için de damlayla yapılan resim için şaşkınlıklarını ve sevinçlerini saklayamıyor.
F. Tan: Ebru sanatında özel malzemeler özellikle de boyalar kullanıyor. Bu sanata yönelmek isteyenler için pahalı bir sanatsal çalışma mıdır? Bu sanata yönelmek isteyenlere neler önerirsiniz?
M. Bıyık: Ebru sanatında toprak ve kök boya boyanın içine sığır ödü kullanıyoruz. Ebru sanatı biraz masraflıdır. Sanata yönelmek isteyenler Ebru kurslarına katılmalı ve devamsızlık yapmadan kursu tamamlaması gerekir. Çünkü sanata ara verilirse ister istemez soğukluk gelir bu yüzden fazla ara vermemelerini tavsiye ederim. Ayrıca sanatı devam ettirmek istiyorlarsa mecburen belli bir masraf yapması gerekiyor.
F. Tan: Ebru sanatının zorluk derecesi nedir? Bu sanatla ilgili yerel yönetimlerin bakış açıları ne yönde, sanatınıza yerel yönetimler anlamında destek bulabiliyor musunuz?
M. Bıyık: Ebru sanatı maliyetli olması yanında sabır, mütevazilik isteyen bir sanattır. Yerel yönetimlerin ve basının desteği çok oldu. Zaten sanata ve sanatçıya destek olunmazsa hiçbir ilerleme olmaz. Halkın sanata ilgisini görmek daha çok kurs ve sergi açmama neden oluyor. Hayat budur zaten ne kadar çok destek ve ilgi görürsen işinde o kadar çok başarılı oluyorsun.
F. Tan: Ürettiğiniz ebruları nerede sergiliyorsunuz? İnsanlar ebrularınızı görmek isteseler nasıl ulaşabilirler?
M. Bıyık: Ürettiğimiz ebruları sergi olarak halka sunuyoruz bunun haricin de görmek isteyenler olursa Niğde Kültür ve Sanat Derneğimizi ziyaret edebilirler.
F. Tan: Ebru sanatıyla ilgili gelecekteki projeleriniz nedir? Bu sanatla kendinizi gelecekte nerede görüyorsunuz?
M. Bıyık: Ebru sanatını sadece kâğıt üzerinde değil kumaş, seramik, takılarda ebru kağıtlarından geri dönüşüm olarak biblolar v.b zeminlerede uyguluyoruz. Çeşidi çoğalttıkça sanata ilgi sayısı artmış oluyor. İnşallah ilerde bu çalışmaların hepsini bir sanat evi açıp daha geniş yer vermek istiyorum. Kumaş çalışmalarını da tekstil yapımında düşünüyorum. Kendimi gelecekte öğrencilerimin başarılarıyla gurur duyarken görmek istiyorum. Bütün bu çalışmalarımın meyvelerimi ilerde toplayacağıma inanıyorum.
F. Tan: Yanlış bilmiyor isem Niğde’de ebru sanatıyla en etkin olan sizsiniz sizden sonra bu sanatı Niğde’de temsil edecek öğrencileriniz var mı?
M. Bıyık: Niğde’de ebru sanatını tanınmasına vesile olmaktan ve bu konuda ilk olmanın bana kısmet olmasından dolayı sevinçliyim. Sayısını hatırlayamayacağım kadar öğrencim oldu. Bini geçmiştir bu öğrencilerin sayısı, içlerinde sağ kolum diyebileceğim benden sonra devam edebileceğine inandığın öğrencilerim var.
F. Tan: Ebru sanatı ile Niğde’ye özel tekstil ve dekorasyon alanında bir çalışma yapılabilir mi? (Niğde temalı hediyelik eşyalar gibi…)
M. Bıyık: Ebru sanatını kâğıt çalışmasının yanında kumaş, süs eşyası, seramik ve takı çalışmaları da yaptığımızı belirtmiştim. İnşallah ilerde sanat evimizi açtığımızda bu tür çalışmalara ağırlık verip Niğde’ye farklı bir iş imkânı sağlamış olacağız. Ebruda boyadığımız kumaşlardan şal, atkı, etek, masa örtüsü, ceket ve farklı çalışmalar yapıp tekstile yeni bir boyut getirmeyi düşünüyoruz.
F. Tan: Niğde’de sanatsal etkinlikler bazında düşündüğümüzde yaşadığınız sorunlar var mı?
M. Bıyık: Tabii ki… Her işin bir zorluğu olduğu gibi sanatın zorlukları oluyor. Biz sanatçılar hiçbir zaman işimizin maddi boyutunu düşünmeyiz tek düşüncemiz sanatımızla kaç kişiye ulaştık, kaç kişiye sanatı aşıladık.
F. Tan: Niğde’deki sanatsal etkinlikleri yeterli buluyor musunuz?
M. Bıyık: Niğdemizde sanatsal etkinlikler önceki yıllarla kıyaslarsak bence iyiye gidiyor. Bu yeterlimi derseniz tabii ki yeterli değil. Her kurum sonsuz destek sunarak kurslar açmalıdır. Sanat ulaşılmaz değil artık. İnsanların kurs çokluğundan “Acaba hangi kursa gitsem, hangi etkinliğe katılsam” diyebilecek duruma gelmeleri gerekiyor. Sanatsız bir toplum hiçbir zaman ilerleyemez insanların işlerinde ve ailelerinde mutlu huzurlu olmalarında sanatın ve sosyal etkinliğin payı büyüktür.
F. Tan: Hayatınızda sizi çok etkileyen bir anınızı anlatabilir misiniz?
M. Bıyık: Yedi yaşında bir kız çocuğu, annesiyle beraber kursa geliyordu. Annesi ebru yaparken oda annesini izliyordu. Kız içini çekerek bakıyordu. Ben kızım sende ebru yapmak ister misin dedim. Kız çocuğu çekingen bir tavırla kısık sesle evet dedi. Sonra teknenin başına geçip annesinden ne gördüyse yapmaya çalıştı. Ebrusunu bitirip resmi kâğıda alınca o kısık sesle konuşan kız son sesiyle çığlık atıp ebruma bakın dedi. Çok sevinmişti elinden bir yere bırakamıyordu işte o zaman kendi kendime Meral insanları sevindirmek kadar güzel bu dünyada başka ne olabilir dedim. Gerçekten işini severek yapmak gibisi yok.
F. Tan: Biliyorsunuz ki dünyayı etkisi altına alan bir covid 19 salgını yaşıyoruz. Bu salgın sizi ve sanatınızı nasıl etkiledi?
M. Bıyık: Covid 19 her kesimi etkilediği gibi bizi de etkiledi. Kursumuzu derneğimizi belli bir süre açamadık. Şimdi yeni yeni bazı kısıtlamalar kalktı bizde kursumuzu açıp maske mesafe ve hijyen kurallarına uygun bir şekilde kurslarımıza başladık.
F. Tan: Ebru denince Osmanlı dönemi akla geliyor beraberinde de tasavvuf bu iki olguyu bir araya getirmeyi hiç düşündünüz mü?
M. Bıyık: Zaten ebru ve tasavvuf bir bütündür. Kurslarımızda ney müziği eşliğinde eğitim veriyorum. Allah (CC), Hz. Muhammed (SAV), vav, elif besmele yazılarını ebru çalışmalarında bütünleştiriyoruz.
F. Tan: Niğdelilere bir mesaj vermek isterseniz neler söylemek istersiniz?
M. Bıyık: Sizin aracılığınızla milletvekillerimize, valimize, il ve ilçe belediye başkanlarımıza, idari kurumlara, tüm basın mensuplarına, sevgili Niğde halkımıza aklıma şu an gelmeyen ve bana tüm desteklerini esirgemeyen herkese çok teşekkür ederim. Niğdemiz sanatın her dalını seviyor bizlerde elimizden gelen her şeyi yapıp halkımızı sanatla buluşturmamız gerekiyor.
(Fatma Tan)
BENZER KONULAR
Niğde’nin göz bebeği Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesinin Kurucu Eski Genel...
Niğde Belediyesi, 5199 sayılı kanun gereği hayvan satış yeri açabilmek...
Niğde Belediye Başkanı Emrah Özdemir, her hafta çarşamba günleri başkanlık...
Gerçekleşen ziyarette bir süredir gündemde olan Narlıgöl’deki çalışmalar hakkında...
Niğde Valisi Mustafa Koç ve eşi Neslihan Gül Koç ,...
Niğde Belediye Başkanı Emrah Özdemir vatandaşlara suyun israf edilmemesi çağrısında...
YORUMLAR